terugNaar aanleiding van het ‘arrest van Didam’ kon Ede de liberaal uitgegeven gronden niet langer onderhands uitgeven. In het najaar van 2022 heeft Ede deze gronden daarom openbaar aanbesteed. Dat was een goed moment om na te denken over de gronduitgifte.
Allereerst verlaagde de gemeente de pachtprijs van 950 euro per hectare naar 500 euro per hectare. Ede betaalt op deze manier mee aan duurzamer beheer. De grond wordt voor 6 jaar uitgegeven en niet meer per jaar. Daarnaast was er een maximum gesteld aan het aantal hectares waarop een inschrijver kon inschrijven, deze was gekoppeld aan het aantal hectares in eigen bezit.
Er zijn basiseisen opgesteld voor gebruik van de grond: geen kunstmest, binnen drie jaar afbouwen van gewasbescherming en akkerranden rondom de percelen zijn verplicht. Boeren kunnen de akkerrand zelf invullen of gebruik maken van een door Edese ecologen samengesteld randenmengsel van Biodivers. Dit mengsel bestaat onder andere uit korenbloemen en klaprozen en diverse oude granen zoals spelt en zwarte emmer. Daarnaast konden inschrijvers punten verdienen door het inzetten op aanvullende maatregelen, zoals mengteelt, rotatieteelten, vaste mest, verbeterde drijfmest en aanbrengen of achterlaten van structuur. De inschrijver met de meeste punten kreeg de grond.
De basis voor natuurinclusieve landbouw ligt in goed bodembeheer. Daarom is op genoemde percelen uitgebreid bodemonderzoek gedaan, waarbij specifiek ook is gekeken naar bodemleven. Dat bleek nog niet zo slecht te zijn, maar op verschillende percelen heeft de bodem nog wat meer voeding nodig. De rol van ‘structuur achterlaten of brengen’ blijkt hierin ook belangrijk. Pachters die de grond voor langere tijd in beheer hebben (reguliere pacht) blijken elk jaar maaisel te laten aanvoeren en dat zie je terug in de bodemkwaliteit. Daarnaast zijn er natuurlijk veel andere mogelijkheden om de bodem te verbeteren.
Een deel van de percelen was in pacht bij melkveehouders die elders in Ede hun bedrijf hebben. Zij teelden hier mais, dat zij gebruikten voor hun melkveebedrijf. Met de nieuwe pachters is gemeente Ede in gesprek over hun plannen. Ze denken bijvoorbeeld aan het telen van gerst en erwten, apart of in mengteelten.
Binnen het project Enclave de Ginkel gaan de huidige pachters de kosten en opbrengsten van de percelen in beeld brengen. Op deze manier leren ze over de kosten en baten van natuurinclusieve landbouw. Gemeente Ede volgt alles op de voet en monitort uitgebreid de bodemkwaliteit, en de resultaten van de maatregelen voor de natuur en biodiversiteit.